Het Kreelsepad in Ede

Het Kreelsepad is 14 kilometer lang en start bij Natuurcentrum Veluwe, Groot Ginkelseweg 2a in Ede

Vluchtoord Ede

In de Eerste Wereldoorlog vielen op 4 augustus 1914 Duitse troepen België binnen. Een grote stroom vluchtelingen trok vanuit België naar het neutrale Nederland. Hier op de Ederheide werd Vluchtoord Ede ingericht. Vluchtoord Ede werd 500 bij 600 meter groot en door twee kruisende wegen in vieren gedeeld. Drie gedeelten werden voor opvang van de vluchtelingen gebruikt. Het vierde gedeelte was voor kerk, ziekenhuis, scholen, magazijnen en nutsvoorzieningen zoals centrale verwarming, elektriciteit en telefoon. Alle gebouwen werden van hout gebouwd en het vluchtoord kwam onder militaire leiding te staan. In februari 1915 kwamen de eerste vluchtelingen aan. De maximale capaciteit van het vluchtoord was 10.000 mensen, maar uiteindelijk was de grootste bezetting 5340. In de timmerwerkplaats werden verplaatsbare houten ‘Deense’ woningen gemaakt door de vluchtelingen. Net buiten het vluchtoord is het Deense dorp gebouwd met 153 van die woningen. Hierin hebben ongeveer 600 personen gewoond. In het voorjaar van 1917 werd Vluchtoord Ede ontmanteld en zijn de bewoners naar Vluchtoord Nunspeet overgebracht. Het Deense dorp bleef bestaan tot het einde van de Eerste Wereldoorlog. De Deense woningen werden afgebroken en in het verwoeste België weer opgebouwd. Dit was afgesproken met Denemarken, de schenker van deze woningen. Op de Eder- en Ginkelse heide heeft ieder geërfde van de eeuwenoude actieve Buurt Ede en Veldhuizen nog steeds het recht om schapen te weiden.

Plas van Gent

Bij de plas is een vogelkijkscherm geplaatst. Hoewel hier voornamelijk wilde eenden verblijven, heeft u hier ook kans de ijsvogel te zien.

De Valenberg

Het uitkijkpunt De Valenberg ligt op een heuvelrug van de Veluwe. Het uitkijkpunt staat op een hoogte van 51 meter boven NAP en biedt een prachtig vergezicht richting de oostelijke heuvelrug van de Veluwe. Bij helder weer zijn Radio Kootwijk, de zendmast bij Ugchelen, kunstwerk Kijk Uit Attention nabij het Kröller-Müller Museum en de hoogspanningsleiding bij Terlet aan de A50 te zien. Op het open veld is er kans op het zien van reeën, wilde zwijnen, edelherten maar ook paarden en Spaanse Sayaguesa-runderen.

Boerderij Mossel

De geschreven bronnen over boerderij Mossel gaan terug tot in de 15de eeuw. De naam ‘Morschel’ kan verwijzen naar lage, vochtige grond nabij een bos. In de 19de eeuw bestond Mossel uit een erf.
In totaal besloegen de akkers zo’n vijftien hectare bouwland. Het overgrote gedeelte van deze bouwlanden is teruggegeven aan de natuur. Het Klompenpad loopt tussen deze oude bouwlanden door. Nu is boerderij Mossel een groepsaccommodatie met een terras om even uit te rusten. Rond de huidige Theeschenkerij Boerderij Mossel zijn gedeelten van een oude wildwal te herkennen aan de vele meidoorns en een enkele sleedoorn

Hindekamp

De gemeente Ede en de Vlinderstichting hebben hier maatregelen genomen om een goede leefomgeving voor verschillende vlindersoorten te creëren. Omdat het gebied vroeger weiland was, is op een aantal plaatsen de grond verschraald door de bemeste toplaag te verwijderen. Zo krijgen plantensoorten, waar vlinders goed bij gedijen, een kans te groeien. Ook is een vlinderroute uitgezet. In het voorjaar en in de zomer zijn veel vlinders te zien. Niet alleen de bruine vuurvlinder, maar ook dikkopjes, citroenvlinders en verschillende blauwtjes.

Grafheuvels

Op de Veluwe zijn nu nog meer dan zeshonderd grafheuvels. In het verleden zijn er veel verdwenen door onder meer erosie, aanleg van bossen, landbouwactiviteiten en wegenaanleg. De twee grafheuvels langs het Klompenpad dateren uit de (Midden) Bronstijd, 1800 - 1100 v. Chr. Bij een van de grafheuvels ligt een wildwal of houtwal. De wallen markeerden eigendommen, zorgden voor wild- en veekering en speelden een rol bij de houtproductie. De aanplant was veelal met eikenhout, meidoorn en sleedoorn. De wijze van begraven is in de loop der tijd veranderd. In de Late Steentijd werden mensen begraven in ondiepe kuilen, waarin ook grafgiften werden gelegd. Daarna werd er een heuvel over het graf aangelegd. Later werden de overledenen gecremeerd en in een urn in de grafheuvel bijgezet.

Teksten aangeleverd door: Rijk Ploeg en Stichting Landschapsbeheer Gelderland